De Highland Games zijn een 19e-eeuwse voortzetting van traditionele clanspelen uit de hooglanden van Schotland. Nog steeds worden er ieder jaar Highland Games gehouden, tegenwoordig ook buiten Schotland. Het grootste Highland Games-evenement wordt jaarlijks gehouden in Grandfather Mountain in Noord Carolina (USA). De Highland Games omvatten onder meer de onderstaande zware atletische wedstrijdonderdelen.
Tossing the caber
Dit onderdeel is het prachtige sluitstuk van de Highland Games. Voor het publiek een pracht nummer en voor de atleten een grote uitdaging. Wie gooit de zware boomstam volledig over de kop!!
Eerst moet de boom, die van 4 tot 7m lang en wel meer dan 100kg zwaar kan zijn, opgetild worden. De atleet heeft de vingers van beide in de zogenaamde bidstand (zie foto) en de handen aan de binnenkant met hars ingesmeerd. Hij heeft de handen, met de vingers dus in elkaar, zo laag mogelijk bij de grond en daarbij ‘leunt’ de boomstam tegen de schouder van de atleet. Met een korte beweging van de schouder en handen wordt de boomstam iets omhoog gebracht om de gesloten handen(vingers) met een snelle beweging onder de boomstam te brengen. (zie foto) Daarna gaat de atleet staan in de oh zo bekende (plaatjes) Highland Game houding.
De atleet loopt naar voren en laat daarbij de boomstam wat naar voren komen en op het juiste moment geeft hij die boom met zijn gesloten handen een opwaartse oplawaai en dan is het doel om de stam over de kop te gooien. Het bovenstuk van de boomstam komt daarbij het eerst op de grond en dan moet het onderstuk, waar de atleet getild heeft, zo ver mogelijk van hem af komen. Is de boomstam precies recht naar voren gegooid, komt hij op 12.00 uur terecht. 12 Uur is het hoogst haalbare resultaat. Afwijkingen naar links worden gewaardeerd met tijden voor 12.00 uur (11.46 tot 11.59 uur) en naar rechts over 12 uur, van 12.01 tot 12.14 uur.
Putting the Stone
Het Steenstoten is het oudste onderdeel van de Highland Games en u ziet dit onderdeel, maar dan altijd met een 7 1⁄4 kg kogel (heren) of 4 kg kogel (dames) in de atletiek. Heel veel kogelstoters, Engelsen, Amerikanen en natuurlijk Schotten beoefenen naast de atletiek ook de Highland Games. Vanzelfsprekend, want dit onderdeel beheersen zij als geen ander. Wereld recordhouder in het 10 kg Steenstoten is, met een afstand van 16,02m, nog steeds Geoff Capes, onmiskenbaar een Schot. Capes was in de jaren 1980- 1990 één van werelds beste kogelstoters.
Gewicht van de stenen en kogels
De steen is of 10kg of, de lichtere rond de 6 kg. Verder worden er ook wel (in Schotland merkwaardig veel) 10 kg kogels gebruikt. Daarnaast de atletiek kogel van 7,26kg
The Braemar Stone
Een zeer populair onderdeel van de Highland Games, de 10 kg zware steen vanuit een stilstaand positie te stoten. Pure kracht en vermengd met een behoorlijke dosis techniek.
De atleet neemt de uitgangshouding aan doort de ene voet dichtbij de balk van 10 cm hoog en 1,37m lang en de andere voet een 60/70 cm naar achteren te plaatsen. Iemand die rechts stoot, plaatst de rechtervoet achter en links, de linker voet.
De scheidsrechter ziet er op toe, dat de benen pas verplaatst worden, als de steen/kogel de hand heeft verlaten. Net als bij de andere nummers/onderdelen mag de atleet de balk van 10 cm niet aan de bovenkant raken en uiteraard ook niet de grond van de werpsector. Doet hij dat wel, dan wordt de stoot ongeldig verklaard. Raakt hij tijdens de stoot de grond naast de sector of verlaat hij met enig lichaamsdeel de uitstootsector, dan is de stoot ook ongeldig.
Hij mag overigens de uitstootsector pas verlaten en helemaal in balans en dat aan de achterkant of zijkant als de steen/kogel in de sector is geland.
Gemeten wordt vanaf de binnenkant van de balk en dat rechtstreeks naar de achterste indruk, meestal goed zichtbaar, waar de steen/kogel de grond heeft geraakt.
Stoten van 10m en meer zijn van goed gehalte en dat wordt door veel atleten in Nederland gehaald. Het aantal beurten is in de regel 3 en dat kunnen er ook 2 zijn.
Fight for Hight
Dit is het meest spectaculaire nummer van de Highland Games en in de regel het voorlaatste onderdeel van in totaal 5 disciplines.
Het is niet niks om 25 kg op te tillen, maar om het ook nog over een lat te gooien is een extra kunststuk.
De atleet gaat ongeveer onder de lat staan.Tilt het 25 kg zware gewicht met één hand op en zwaait een aantal keren van voor naar achteren. De ene atleet doet dat eerst naast het lichaam en de laatste keer er onder en zwiept het gewicht via een opwaartse beweging van de gestrekte werparm naar boven met het doel het gewicht over de balk te gooien. Het moet uit een stilstaande positie gedaan worden en het gewicht moet de lat aan de bovenkant passeren.
Throwing The Hammer
De atleet staat met de rug naar het veld, achter de balk van 10 cm hoog en 1,37m lang. Tijdens en na het werpen mag hij die balk niet passeren of aanraken (binnenkant is wel toegestaan – bovenkant niet!). Een kogel van 7,26 of 10 kg (zie foto) en bevestigd aan een bamboestok (of rond hout) van 1,30m wordt door de atleet drie tot vier keer versneld rond gedraaid. De atleet pakt de stok met twee ingeharste handen (voor meer grip) vast, maakt een drie tot vier versnelde ronde bannen om zijn lichaam en slingert de stok met kogel over zijn (rechter of linker) schouder de sector in.
Door de armen zo gestrekt mogelijk te houden en ook nog tegenwicht te geven door achterover te gaan hangen, krijgt uiteinde van de hamer een grotere snelheid. Hoe leniger de atleet, des te doeltreffender worden bewegingen, rondwentelingen. Alleen met de armen bewegen, dat lijkt ietwat stijf, is dus niet voldoende, het moet een meer totaal bewegen zijn. Je moet natuurlijk wel sterk zijn, want 10 kg rondslingeren is niet niks.
Om stevig te kunnen staan, gebruiken de atleten schoenen met daaraan scherpe punten. De punten worden in de grond gestoken en tijdens het draaien geeft dat veel steun. Op het moment dat de hamer weggeslingerd wordt stapt de atleet aan de werpkant uit. Haalt dan de schoen met scherpe punt uit de grond en geeft daarmee de hamer nog iets meer ruimte.
Weight For Distance
Dit onderdeel komt het dichtst bij de techniek van het discuswerpen. Daar wordt ook een anderhalve draai gemaakt en wordt een zeker ritme om tot een noodzakelijke versnelling te komen. Met één of anderhalve draai wordt het 12,7 kg of 25,4 kg zware gewicht zo ver mogelijk weggeworpen. Aan het (“lichte”) gewicht van 12,7 kg zit een korte ketting van zo,n 45 cm en daaraan een handvat. Dat handvat moet behoorlijke afmetingen hebben, want je moet dit toch wel zware geval stevig beet kunnen pakken.
Dan is er ook nog het zware gewicht van maar liefst 25 kg!! Hiervoor is iets meer kracht nodig, maar de techniek, we komen er zo op, is ongeveer dezelfde.
Daar zit alleen een hengsel aan en geen ketting. Door een paar keer in te slingeren voor en tenslotte één keer achter het lichaam, begint het draaien. Beginners draaien één keer rond en toppers doen dat met een 1 1⁄2 draai, al lijkt het in drie fasen, drie halve omwentelingen te gaan.
De uitwerpsector is 1,37 m breed en 2 meter en ruim 70 cm diep. De atleet mag met één voet buiten de sector (moet er wel naast zijn) beginnen en dient contact te houden met één voet na de draai.
Highland Games maken al honderden jaren deel uit van de Schotse cultuur en zijn net zo populair als ooit tevoren. En dat is geen wonder wanneer je het gevoel van gemeenschap, historie en feestgevoel ervaart bij de Highland Games in Schotland.
Elke Highland Games evenement heeft een uniek karakter en tradities, en ze worden gehouden op verbluffende locaties. Maak nieuwe vrienden met de lokale bevolking en andere bezoekers terwijl je geniet van Schotse gastvrijheid en bekijk een aangrijpend sportspektakel van kampioenen, met dansen, muziek en meer.